Where: Germany (53.0° N, 9.1° E)
• Paleocoordinates: 49.6° N, 11.8° E (Wright 2013)
• coordinate based on nearby landmark
• outcrop-level geographic resolution
When: Werder Formation, Burdigalian (20.4 - 16.0 Ma)
• STRATIGRAPHIC RELATIONS: From the Werder Fm, which regionally overlie the Arnum (Burdigalian) and is overlain by the Winerswijk-Miste Fm (Langhian). AGE: Burdigalian, on the basis of macrofossil biostratigraphy. STRATIGRAPHIC POSITION: Collection is a composite for the formation at this section.
• formation-level stratigraphic resolution
Environment/lithology: coastal; unlithified gravel
Size classes: macrofossils, mesofossils
Collection methods: quarrying,
• COLLECTORS: Not stated in text, but presumably the quarry operators, and authors. REPOSITORY: Not stated in English portion of text.
Primary reference: H. Moths, F. Albrecht, and G. Stein. 2010. Die molluskenfauna (Hermmorium, Untermiozän) aus der Kiesgrube kirnke bei Werder (Nordwest-Niedersachsen). Palaeofocus 3:1-155 [A. Hendy/A. Hendy]more details
Purpose of describing collection: taxonomic analysis
PaleoDB collection 111599: authorized by Austin Hendy, entered by Austin Hendy on 26.06.2011, edited by Mark Uhen
Creative Commons license: CC0 (CC0)
Taxonomic list
Bivalvia | |
Angulus (Peronaea) benedeni fallax tellin clam | |
Scaphopoda | |
Gadila benoisti houtalenensis tusk shell | |
unclassified | |
Gastropoda | |
Euspira helicina protracta moon snail
Neverita josephinia olla moon snail | |
unclassified | |
Gastropoda | |
Cirsotrema (Cirsotrema) sallomacense nordica wentletrap | |
unclassified | |
Gastropoda | |
unclassified | |
Scaphopoda | |
Lentigodentalium pseudomutabile tusk shell
Antalis sp. Adams and Adams 1854 tusk shell
Fissidentalium twistringense tusk shell
Fissidentalium sp. Fischer 1885 tusk shell | |
Polyplacophora | |
? Lepidopleurus sp. Gray 1847 chiton | |
Gastropoda | |
Spiricella unguiculus Rang and Des Moulins 1828 snail | |
Vaginella austriaca snail | |
Limacina miorostralis snail
Limacina valvatina Reuss 1867 snail | |
Scaphander grateloupi snail
Acteocina lajonkaireana Basterot 1825 barrel-bubble | |
Volvulella (Volvulella) acuminata, Retusa promamillata, "Cylichnina elongata" = Retusa (Cylichnina), "Cylichnina subangistoma" = Retusa (Cylichnina)
Retusa promamillata snail
"Cylichnina elongata" = Retusa (Cylichnina) snail
"Cylichnina subangistoma" = Retusa (Cylichnina) snail | |
"Philine (Megistostoma) complanata" = Megistostoma
"Philine (Megistostoma) complanata" = Megistostoma snail | |
Roxania utriculus snail | |
Clathromangelia sp. Monterosato 1884 snail | |
Gegania cancellata snail | |
Actaeopyramis elatus snail | |
? Ringicula sp., Ringicula (Ringiculina) buccinea, Ringicula (Ringiculina) ravni, Ringicula (Ringiculina) ventricosa, Ringicula (Ringiculocosta) costata
? Ringicula sp. Deshayes 1838 snail
Ringicula (Ringiculina) buccinea Sowerby 1823 snail
Ringicula (Ringiculina) ventricosa Sowerby 1823 snail | |
Acteon (Acteon) "sp. 1", Acteon (Acteon) "sp. 2", Acteon (Acteon) "sp. 3", Acteon (Acteon) arnumensis, Crenilabium terebelloides
Acteon (Acteon) "sp. 1" Montfort 1810 snail
Acteon (Acteon) "sp. 2" Montfort 1810 snail
Acteon (Acteon) "sp. 3" Montfort 1810 snail
Acteon (Acteon) arnumensis Sorgenfrei 1958 snail | |
Tjaernoeia punctata snail | |
Syrnola hoernesi, Syrnola neumayri, Syrnola "sp. 1", Syrnola "sp. 2", Chrysallida (Parathenina) acuticostata, Chrysallida (Parathenina) cimbrica, Chrysallida (Parathenina) modesta, Chrysallida (Pyrgulina) belgica, Chrysallida sp., Turbonilla (Turbonilla) koeneniana, Turbonilla (Turbonilla) "sp. 1", Turbonilla (Turbonilla) "sp. 2", "Turbonilla (Strioturbonilla) borealis" = Strioturbonilla, "Turbonilla (Strioturbonilla) "sp. 1"" = Strioturbonilla, "Turbonilla (Strioturbonilla) "sp. 2"" = Strioturbonilla, Odostomia (Brachystomia) sp., Odostomia crassitesta, Odostomia (Megastomia) tuexeni, Odostomia (Megastomia) sp., Odostomia (Odostomia) sp., Evalea sp., Kleinella (Kleinella) nordmanni, Kleinella (Kleinella) sp., Eulimella (Eulimella) acicula, "Turbonilla (Pyrgolampros) "sp. 1"" = Pyrgolampros, "Turbonilla (Pyrgolampros) "sp. 2"" = Pyrgolampros, Pyramidella (Volupsa) plicosa, Pyramidella (Volupsa) sp.
Syrnola hoernesi snail
Syrnola neumayri snail
Syrnola "sp. 1" Adams 1860 snail
Syrnola "sp. 2" Adams 1860 snail
Chrysallida sp. Carpenter 1856 snail
Turbonilla (Turbonilla) "sp. 1" Risso 1826 snail
Turbonilla (Turbonilla) "sp. 2" Risso 1826 snail
"Turbonilla (Strioturbonilla) borealis" = Strioturbonilla snail
"Turbonilla (Strioturbonilla) "sp. 1"" = Strioturbonilla Sacco 1892 snail
"Turbonilla (Strioturbonilla) "sp. 2"" = Strioturbonilla Sacco 1892 snail
Odostomia (Brachystomia) sp. Fleming 1817 snail
Odostomia crassitesta snail
Odostomia (Odostomia) sp. Fleming 1817 snail
Evalea sp. Adams 1860 snail
Kleinella (Kleinella) sp. Adams 1860 snail
"Turbonilla (Pyrgolampros) "sp. 1"" = Pyrgolampros Sacco 1892 snail
"Turbonilla (Pyrgolampros) "sp. 2"" = Pyrgolampros Sacco 1892 snail
Pyramidella (Volupsa) sp. Lamarck 1799 snail | |
Pseudotorinia planulata snail
Granosolarium briarti snail
Psilaxis carocollata snail
Psilaxis simplex snail | |
Cocculina (Cocculina) sp. Dall 1882 snail | |
? Solariorbis sp. Conrad 1865 snail | |
Solariella (Solariella) sp. Wood 1842 snail | |
Calliostoma (Ampullotrochus) sp. Monterosato 1890 top snail | |
Diodora subcostaria d'Orbigny 1852 snail
Emarginula fissura Linnaeus 1758 snail | |
Granulolabium plicatum Bruguiére 1792 snail | |
Terebralia bidentata Defrance 1832 horn snail
Potamides (Ptychopotamides) cinctus horn snail | |
Bittium tenuispina cerith snail
Bittium spina Partsch 1856 cerith snail | |
Haustator eryna d'Orbigny 1852 turret shell
Turritellinae indet. Lovén 1847 turret shell
Turritella subangulata turret shell | |
Sandbergeria wolffi Kautsky 1925 snail | |
Inquisitor borealis snail | |
Niso sp. Risso 1826 snail
Melanella ? alba snail
Eulima (Eulima) glabra snail
Eulima (Eulima) sp. Risso 1826 snail | |
"Amaea (Scalina) subreticulata" = Scalina, "Epitonium (Spiniscala) sp." = Scala (Spiniscala), Epitonium (Cinctiscala) linoe, Epitonium (Hyaloscala) sp., Epitonium (Spiniscala) frondiculum, Cirsotrema (Discoscala) sp., Acirsa (Hemiacirsa) lanceolata, Opalia (Pliciscala) pertusa, "Nodiscala scacchii" = Opalia (Nodiscala)
"Amaea (Scalina) subreticulata" = Scalina wentletrap
"Epitonium (Spiniscala) sp." = Scala (Spiniscala) De Boury 1909 wentletrap
Epitonium (Cinctiscala) linoe wentletrap
Epitonium (Hyaloscala) sp. De Boury 1890 wentletrap
Epitonium (Spiniscala) frondiculum Wood 1842 wentletrap
Cirsotrema (Discoscala) sp. Mörch 1852 wentletrap
Acirsa (Hemiacirsa) lanceolata wentletrap
Opalia (Pliciscala) pertusa wentletrap
"Nodiscala scacchii" = Opalia (Nodiscala) wentletrap | |
Calyptraea (Calyptraea) chinensis Linnaeus 1758 slipper shell
Crepidula (Janacus) crepidula Linnaeus 1758 slipper shell | |
? Cerithiopsidae indet. Adams and Adams 1853 snail
Cerithiopsis sp. Hanley 1849 snail
? Seila sp. Adams 1861 snail | |
Triphora borealis snail | |
"Littorina (Melarhaphe) sp." = Melarhaphe
"Littorina (Melarhaphe) sp." = Melarhaphe Menke 1828 periwinkle | |
"Trigonostoma (Ventrilia) pouwi" = Ventrilia, Sveltia lyrata, Sveltia sp., Calcarata calcarata, Trigonostoma (Misteria) zetes, Trigonostoma (Misteria) planispirum, Trigonostoma (Extractrix) extractrix, Trigonostoma (Trigonostoma) apertum, Trigonostoma (Trigonostoma) barnardi, Babylonella fusiformis, Contortia sp., Aneurystoma boreobsoleta
"Trigonostoma (Ventrilia) pouwi" = Ventrilia snail
Sveltia lyrata snail
Sveltia sp. Jousseaume 1887 snail
Calcarata calcarata Brochhi 1814 snail
Babylonella fusiformis snail
Contortia sp. Sacco 1894 snail
Aneurystoma boreobsoleta snail | |
Cabania guichemerrei snail | |
Chicoreus sp., Chicoreus (Chicoreus) aquitanicus, Murex (Haustellum) beyrichi, Lyrotyphis (Eotyphis) sejunctus, Urosalpinx sismondai, Ocenebra crassilabiata, ? Ocinebrina sp., Typhis (Typhis) pungens, Pterynotus sp.
Chicoreus sp. Monfort 1810 murex snail
Chicoreus (Chicoreus) aquitanicus Grateloup 1833 murex snail
Murex (Haustellum) beyrichi Koenen 1889 murex snail
Lyrotyphis (Eotyphis) sejunctus murex snail
Urosalpinx sismondai murex snail
Ocenebra crassilabiata murex snail
? Ocinebrina sp. Jousseaume 1880 murex snail
Typhis (Typhis) pungens Solander in Brander and Brander 1766 murex snail
Pterynotus sp. Swainson 1833 mustached bat | |
Scaphella (Scaphella) bolli volute
Lyria (Lyria) picturata Grateloup 1834 volute | |
"Morum (Oniscidia) sp." = Oniscidia
"Morum (Oniscidia) sp." = Oniscidia Mörch 1852 snail | |
Orthosurcula steinvorthi, "Vexillum (Uromitra) sp." = Uromitra
Orthosurcula steinvorthi ribbed mitre
"Vexillum (Uromitra) sp." = Uromitra Bellardi 1887 ribbed mitre | |
Amalda obsoleta Brocchi 1814 snail | |
Oliva (Strephona) dufresnei Basterot 1825 olive snail
Olivella minutissima olive snail | |
? Mangelia miorugulosa, ? Mangelia guerichi, Sorgenfreispira plicatelloides, Sorgenfreispira "sp. 1", Sorgenfreispira tenella, Sorgenfreispira calais, Benthomangelia sp., Benthomangelia grippi, ? Bela sp.
? Mangelia miorugulosa Kautsky 1925 snail
? Mangelia guerichi Kautsky 1925 snail
Sorgenfreispira "sp. 1" Moroni 1979 snail
Sorgenfreispira tenella Conrad 1848 snail
Sorgenfreispira calais Kautsky 1925 snail
Benthomangelia sp. Thiele 1925 snail
Benthomangelia grippi Anderson 1964 snail
? Bela sp. Gray 1847 snail | |
Acamptogenotia escheri, Acamptogenotia sp., Fusiturris aquensis, ? Unedogemmula boreoturricula, ? Unedogemmula hanseata, ? Unedogemmula stoffelsi, Nitidiclavus maitrejus, Gemmula (Gemmula) schafferi, Gemmula (Gemmula) vermicularis, Gemmula (Gemmula) zimmermanni, Gemmula (Gemmula) sp.
Acamptogenotia escheri turrid
Acamptogenotia sp. Rovereto 1899 turrid
Fusiturris aquensis turrid
? Unedogemmula hanseata turrid
? Unedogemmula stoffelsi turrid
Nitidiclavus maitrejus turrid
Gemmula (Gemmula) schafferi turrid
Gemmula (Gemmula) sp. Weinkauff 1875 turrid | |
Teretia anceps, Teretia fusianceps, Favriella sinuosula, Metuonella grippi, Andonia transsylvanica, "Eubela zetes" = Daphnella (Eubela) zetes, Pleurotomella mioweberi, Raphitoma boreoscaberrima, Raphitoma ? praehispida
Teretia anceps snail
Teretia fusianceps snail
Favriella sinuosula snail
Metuonella grippi snail
Andonia transsylvanica snail
"Eubela zetes" = Daphnella (Eubela) zetes Kautsky 1925 snail
Pleurotomella mioweberi snail
Raphitoma ? praehispida snail | |
Hastula (Hastula) subcinerea, Strioterebrum fabritzi, Strioterebrum basteroti, Terebra (Myruella) acuminata, Subula (Oxymeris) plicaria
Hastula (Hastula) subcinerea auger snail
Strioterebrum fabritzi auger snail
Strioterebrum basteroti Nyst 1843 auger snail
Terebra (Myruella) acuminata auger snail
Subula (Oxymeris) plicaria auger snail | |
Splendrillia selenkae snail | |
Pusionella borealis snail | |
"Conus (Conolithus) sp." = Conus (Conolithes), "Conus (Chelyconus) aquensis" = Conus (Chelyoconus)
"Conus (Conolithus) sp." = Conus (Conolithes) Herrmannsen 1847 cone shell
"Conus (Chelyconus) aquensis" = Conus (Chelyoconus) cone shell | |
Asthenotoma festiva snail
Asthenotoma pannus snail
Bathytoma jugleri snail
"Genota ramosa" = Genota valeriae Hoernes and Auinger 1891 snail | |
Nassarius cimbricus, Nassarius facki, Nassarius kostejanus, Nassarius schoederi, Nassarius sulcatus, Nassarius "sp. 1", Nassarius "sp. 2", Nassarius "sp. 3", Nassarius coronatus
Nassarius cimbricus snail
Nassarius facki snail
Nassarius kostejanus snail
Nassarius schoederi snail
Nassarius sulcatus snail
Nassarius "sp. 1" Duméril 1806 snail
Nassarius "sp. 2" Duméril 1806 snail
Nassarius "sp. 3" Duméril 1806 snail
Nassarius coronatus Bruguière 1789 snail | |
Streptodictyon sexcostatus, "Streptolathyrus rothi" = Streptochetus (Streptolathyrus)
"Streptolathyrus rothi" = Streptochetus (Streptolathyrus) snail | |
"Kelletia (Borekelletia) hosiusi" = Siphonalia (Kelletia), Babylonia brugadina, Euthria sp., Dorsanum boreobaccatum, Phos (Phos) decussatus
"Kelletia (Borekelletia) hosiusi" = Siphonalia (Kelletia) true whelk
Babylonia brugadina true whelk
Euthria sp. Gray 1850 true whelk
Dorsanum boreobaccatum true whelk
Phos (Phos) decussatus true whelk | |
"Melongena cornuta" = Galeodes cornutus
"Melongena cornuta" = Galeodes cornutus Agassiz 1843 snail | |
Mitrinae indet. Swainson 1831 mitre shell
Mitra (Tiara) substriatula d'Orbigny 1852 mitre shell | |
Sassia tarbelliana triton shell
Sassia sp. Bellardi 1872 triton shell | |
Distorsio cancellina Lamarck 1803 snail | |
Simnia sp. Risso 1826 snail | |
Apiocypraea (Apiocypraea) septemtrionalis Schilder 1929 snail | |
Cypraeinae indet. Rafinesque 1815 cowry | |
Erato sp. Risso 1826 snail | |
Xenophora sp. Fischer von Waldheim 1807 carrier shell | |
Ficopsis (Fulguroficus) burdigalensis Sowerby 1824 fig shell
Ficus condita Brongniart 1823 fig shell | |
Aporrhais dingdenensis Marquet et al. 2002 snail | |
Sinum (Sinum) aquense, "Sigaretotrema striatella" = Eunaticina, Cochlis hanseata, Cochlis sp., Cochlis neglecta, Tectonatica miopusilla, Tanea dillwyni koeneni, Polinices (Polinices) miocolligens
Sinum (Sinum) aquense moon snail
"Sigaretotrema striatella" = Eunaticina moon snail
Cochlis hanseata moon snail
Cochlis sp. Röding 1798 moon snail
Cochlis neglecta Mayer 1858 moon snail
Tectonatica miopusilla moon snail
Tanea dillwyni koeneni Sacco 1891 moon snail
Polinices (Polinices) miocolligens moon snail | |
Ceratia proxima Forbes and Hanley 1850 snail | |
Teinostoma defrancei snail
Teinostoma hanseata snail | |
Caecum sp. Fleming 1813 snail | |
Circulus miobicarinatus snail
Circulus praecedens snail
Circulus subcirculus snail
Circulus hennei Glibert 1952 snail | |
"Zebina (Stossichia) multicingulata" = Stossichia multicingulata, "Alvania (Taramellia) partschi" = Manzonia (Alvinia), "Alvania (Taramellia) sp." = Manzonia (Alvinia), Obtusella westfalica, Alvania (Punctulum) belgica, Alvania (Alvania) curta, Alvania (Alvania) holsatica, Alvania (Alvania) praeholsatica, Alvania (Alvania) sp., Rissoina (Zebinella) sp.
"Zebina (Stossichia) multicingulata" = Stossichia multicingulata Boettger 1887 snail
"Alvania (Taramellia) partschi" = Manzonia (Alvinia) snail
"Alvania (Taramellia) sp." = Manzonia (Alvinia) Monterosato 1884 snail
Obtusella westfalica snail
Alvania (Alvania) curta snail
Alvania (Alvania) sp. Risso 1826 snail
Rissoina (Zebinella) sp. Mörch 1876 snail | |
Petaloconchus glomeratus worm shell | |
"Cerithium (Thericium) sp." = Thericium
"Cerithium (Thericium) sp." = Thericium Monterosato 1809 snail | |
Bivalvia | |
Erycinella chavani clam | |
Cardita sp. Bruguière 1792 clam
Cyclocardia (Cyclocardia) sp. Conrad 1867 clam | |
Digitaria burdigalensis, Digitaria beyschlagi, Astarte (Astarte) goldfussi, Astarte (Astarte) radiata, Goodallia (Goodallia) waeli, Goodallia (Goodallia) angulata
Digitaria burdigalensis Cossmann and Peyrot 1912 clam
Digitaria beyschlagi Kautsky 1925 clam
Astarte (Astarte) radiata Nyst and Westendorp 1839 clam
Goodallia (Goodallia) waeli Glibert 1945 clam
Goodallia (Goodallia) angulata Lehmann 1885 clam | |
Periploma ariei Gürs 1996 clam | |
? Thraciidae indet. Stoliczka 1870 clam | |
"Hiatella (Hiatella) arctica" = Hiatella arctica Linnaeus 1767 clam
Panopea (Panopea) menardi Deshayes 1829 clam
Cyrtodaria angusta Nyst and Westendorp 1839 clam | |
Ensis hausmanni clam | |
Erycina striatissima Cerulli-Irelli 1908 clam | |
Mioerycina (Phascoliophila) coarctata Wood 1840 clam | |
Mancosinodia nysti clam | |
Spisula ? obtruncata Wood 1850 clam | |
Chama gryphoides Linnaeus 1758 jewel box | |
Gouldia (Gouldia) minima, "Callista (Costacallista) xesta" = Costacallista, Venus (Ventricoloidea) multilamella, Irus irus, Timoclea (Timoclea) patera, Dosinia (Asa) basteroti
Gouldia (Gouldia) minima Montagu 1803 venus clam
"Callista (Costacallista) xesta" = Costacallista venus clam
Venus (Ventricoloidea) multilamella Lamarck 1818 venus clam
Irus irus Linnaeus 1767 venus clam
Timoclea (Timoclea) patera Soregnfrei 1958 venus clam
Dosinia (Asa) basteroti venus clam | |
Diplodonta (Diplodonta) rotundata Montagu 1803 clam | |
Laevicardium (Habecardium) dingdense, Bucardium sp., Acanthocardia hanseata, Parvicardium straeleni, Parvicardium sp.
Laevicardium (Habecardium) dingdense Lehmann 1885 cockle
Bucardium sp. Gray 1853 cockle
Acanthocardia hanseata Kautsky 1925 cockle
Parvicardium straeleni cockle
Parvicardium sp. Monterosato 1884 cockle | |
Ervilia pusilla, Abra (Abra) berchemensis, Abra (Abra) bojei, Abra (Abra) sorgenfreii, Abra (Abra) ? antwerpiensis
| |
Donax stoffelsi clam | |
Angulus (Moerella) donacinus tellin clam | |
Scacchia (Scacchia) degrangei Cossmann and Peyrot 1911 kelly clam
Lepton (Lepton) transversum kelly clam | |
Spaniorinus cimbricus Kautsky 1925 clam | |
Myidae indet. Lamarck 1809 softshell clam
Sphenia pusilla Sorgenfrel 1958 softshell clam | |
Corbula (Varicobula) gibba, Lentidium (Ajanssenium) turonense, Lentidium (Lentidium) tournoueri, Caryocorbula basteroti
Corbula (Varicobula) gibba Oliva 1792 clam
Lentidium (Ajanssenium) turonense Cossmann and Peyrot 1914 clam
Lentidium (Lentidium) tournoueri Mayer 1864 clam
Caryocorbula basteroti Hörnes 1870 clam | |
Teredininae indet. Rafinesque 1815 clam | |
Pholadinae "indet. 1" Lamarck 1809 clam
Pholadinae "indet. 2" Lamarck 1809 clam | |
"Ctena (Ctena) decussata" = Codakia (Ctena) decussata, Lucinoma (Lucinoma) borealis praecedens, Anodontia (Loripinus) noerregaardi, "Loripes (Microloripes) dentatus" = Lucina (Microloripes)
"Ctena (Ctena) decussata" = Codakia (Ctena) decussata Costa 1829 clam
Lucinoma (Lucinoma) borealis praecedens von Koenen 1868 clam
"Loripes (Microloripes) dentatus" = Lucina (Microloripes) clam | |
Limatula sp. Wood 1839 file clam
Limea (Limea) sp. Bronn 1831 file clam | |
Anomiinae indet. Rafinesque 1815 scallop | |
Patinopecten brummeli Nyst 1864 scallop
Palliolinae indet. Korbobkov in Eberzin 1960 scallop | |
Pteriidae indet. Gray 1847 pearl oyster | |
Pinnidae indet. Leach 1819 oyster | |
Cubitostrea digitalina Eichwald 1830 oyster | |
Limopsis (Pectunculina) lamellata Lehmann 1885 clam
Limopsis (Limopsis) aurita Brocchi 1814 clam | |
Barbatia sp. Gray 1842 clam
Scapharca (Scapharca) diluvii Lamarck 1805 clam
Arca sp. Linnaeus 1758 ark | |
Glycymeris (Intercalaria) cor Lamarck 1805 clam | |
Crenella sp. Brown 1827 clam | |
Modiolula phaseolina Philippi 1844 mussel | |
Nucula (Nucula) cromata Sorgenfrel 1958 nut clam
Leionucula sp. Quenstedt 1930 nut clam | |
Yoldia (Yoldia) glaberrima von Münster 1837 clam | |
"Lembulus emarginatus" = Leda (Lembulus)
"Lembulus emarginatus" = Leda (Lembulus) pointed nut clam | |
Cephalopoda | |
Aturia sp. Bronn 1838 | |
Chondrichthyes | |
Keasius rhenanus n. sp.
Keasius rhenanus n. sp. Reinecke and Radwanski 2015 basking shark |